Układy zasilania w pigułce - zapłonnik

Stanowi urządzenie, dzięki któremu elektrody lampy fluorescencyjnej są wstępnie podgrzewane przed zapłonem wyładowania. Po ich podgrzaniu zapłonnik powoduje otwarcie obwodu, co indukuje wzrost napięcia na stateczniku, w wyniku którego możliwe jest zaświecenie lampy.

Najprostszym i najczęściej jeszcze stosowanym rodzajem takiego urządzenia jest zapłonnik tlący. Posiada on parę bimetalowych, normalnie otwartych elektrod umieszczonych w szklanej bańce wypełnionej gazem obojętnym, najczęściej neonem. Załączenie napięcia sieciowego przy niedziałającej świetlówce, wywołuje przepływ prądu przez gaz w bańce zapłonnika i wyładowanie tlące między elektrodami. Wyładowanie to podgrzewa bimetal, z którego wykonano elektrody. Bimetalowe elektrody wyginają się aż do zetknięcia i zamykają obwód, w którym znajdują się elektrody świetlówki. Płynący prąd podgrzewa wstępnie elektrody świetlówki. Po krótkim czasie elektrody zapłonnika stygną i rozwierają się. Ich rozłączenie i powtórne rozwarcie obwodu indukuje wzrost napięcia na stateczniku, co umożliwia zapłon wyładowania pomiędzy elektrodami lampy fluorescencyjnej.

Po zaświeceniu lampy na rozwartych elektrodach zapłonnika połączonego z nią równolegle, pozostaje jedynie napięcie robocze świetlówki. Zapłonniki tlące są powszechnie stosowane do zapłonu świetlówek liniowych typu T8 i ze względu na niską cenę są najbardziej ekonomiczne.

Ich istotną wadą są cykliczne próby zapłonu zepsutej lampy, co prowadzi do migotania lampy i ciągłych, uciążliwych efektów akustycznych pochodzących ze statecznika. Ich skuteczność może być znacznie obniżona w przypadku niskiego napięcia sieci zasilającej lub pracy w niskich temperaturach otoczenia.

Istnieją także, choć mało popularne, specjalne konstrukcje zapłonników tlących. Są to zapłonniki z wyłącznikiem awaryjnym, wyłączające się automatycznie po kilku nieudanych próbach zapłonu zepsutej lampy. W takim przypadku wymagane jest ponowne, ręczne odblokowanie zapłonnika. Niekiedy w lampach fluorescencyjnych, a także w lampach wysokoprężnych, bywają stosowane zapłonniki termiczne. Mają one bimetaliczne styki normalnie zamknięte w przypadku braku napięcia zasilającego lampę. Po załączeniu do sieci, specjalny element grzejny podgrzewa bimetaliczne styki. Gwałtowne rozwarcie styków i rozłączenie obwodu indukuje wzrost napięcia na stateczniku indukcyjnym, zaświecając lampę. Części bimetaliczne takich styków miewają specjalne przetłoczenia dla zwiększenia szybkości rozwarcia. Ponieważ styki zapłonnika są normalnie zamknięte, nie jest zatem potrzebny dodatkowy czas na doprowadzenie do ich zwarcia i zapłon następuje szybciej niż z zapłonnikiem tlącym. Niestety również w tym typie zapłonników na skuteczność działania wpływ mają wahania napięcia zasilania i temperatura otoczenia.

Zapłonniki elektroniczne stosowane do świetlówek rozwierają obwód podgrzewania elektrod bez udziału styków mechanicznych. Dzięki układowi elektronicznemu pewny i szybki zapłon wyładowania w świetlówce jest możliwy w szerszym zakresie wahań napięcia sieci zasilającej i temperatury otoczenia. Również próby zapłonu zepsutego źródła światła są eliminowane.




Źródło: brilux.pl